اجزای عالم | همین اطراف
سحابی ها و خوشه های ستاره ای
سحابی‌ها
به ابر عظیمی از غبار، گاز و پلاسما در فضاهای میان‌ستاره‌ای، سَحابی یا اَبری گفته می‌شود. سحابی‌ها محل تولد و مرگ ستاره‌ها می‌باشند.
سحابی ها را بر پایه نحوه درخشش آنها به دسته‌های زیر بخش می‌کنند:
سحابی گسیلشی یا نشری
این سحابی ها دارای خطوط گسیلشی هستند که از خود آنها تابیده می‌شود. دو گونه اصلی از این سحابی‌ها منطقه اچ۲ (H II) و سحابی‌های سیاره‌ای هستند. مانند سحابی سه‌سو NGC604.
سحابی سه‌سو NGC604
سحابی بازتابی
این سحابی‌ها نورشان از بازتابش نور ستارگان نزدیک پدید آمده است. برای نمونه سحابی NGC 1435 که در پیرامون خوشه پروین جای گرفته است.
سحابی NGC 1435
سحابی سیاره‌نما
پوسته‌های فشرده گاز هستند که در پیرامون یک ستاره مرده قرار گرفته‌اند. مانند سحابی حلقه M57 و سحابی هلیکس. این سحابی‌ها از درون تلسکوپ مانند یک سیاره به شکل یک کره دیده می‌شوند.
سحابی حلقه M57 ملقب به “چشم خدا (EYE OF GOD)”
ته‌مانده‌های ابرنواختری
معمولاً در حال دور شدن از ستاره مادر خود هستند این سحابی‌ها مانند سحابی خرچنگ M1، در اثر انفجار
یک ابر نواختر پوجود می‌آیند.
سحابی خرچنگ M1
سحابی تاریک
سحابی‌های تاریک بی‌نور و درخشش هستند. این سحابی‌ها زمانی آشکار
می‌شوند که جلوی دیگر
ستارگان یا سحابی ها را بگیرند. نمونه‌های معروف:
سحابی سر اسب در صورت فلکی شکارچی و
سحابی کیسه ذغال در صورت فلکی صلیب جنوبی.
سحابی سر اسب Horse Head Nebula
خوشه های ستاره ای
خوشه ستاره‌ای مجموعه‌ای از ستارگان است که با نیروی گرانشی دوجانبه کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند.
ستارگان هر خوشه، هم‌زمان و از یک ابر غبار و گاز زاده شده‌اند و بنابر
این سن و ترکیبشان مشابه است،
ولی نوع این ستارگان متفاوت است چون جرم‌های
متفاوتی دارند. چرخه حیاتی ستاره را جرم آن تعیین می‌کند.
دو نوع خوشه وجود دارند: خوشه کروی و خوشه باز.
خوشه ی باز
خوشه باز مجموعه‌ای از ستارگان است که تعدادشان از کمتر از صد ستاره تا
بیش از چند هزار متغیر است.
تقریباً ۱۲۰۰ خوشه باز در کهکشانمان وجود دارند
که همگی در قرص کهکشان واقع شده‌اند. معمولاً آنها چند
سال نوری پهنا
دارند و شامل ستارگان جوان و فوق‌العاده درخشان هستند. سرانجام ستارگان
خوشه‌های باز،
بخاطر اختلالات گرانشی ناشی از سایر اجرام موجود در کهکشان، از یکدیگر دور می‌شوند.
نمونه: خوشه ستاره‌ای پروین (هفت خواهران)
قدمت این خوشه باز ۱۰۰ میلیون سال است. با چشم غیر مسلح، بصورت
مجموعه‌ای از ۶ یا ۷ ستاره به نظر می‌آید.
اما با تلسکوپ می‌توان دید که این خوشه شامل صدها ستاره است.
خوشه ستاره‌ای پروین (هفت خواهران)
خوشه‌های کروی
خوشه کروی مجموعه‌ای از ستارگان فشرده به یکدیگر است که تعدادشان از
دهها هزار تا صدها هزار ستاره متغیر است.
خوشه‌های کروی معمولاً دایره‌ای
شکل بوده و تقریباً ۱۰۰ سال نوری پهنا دارد. ستارگانشان در مرکز خوشه
متمرکز شده‌اند.
تقریباً ۱۵۰ خوشه کروی شناخته شده در کهکشان ما وجود دارد،
که اکثرشان در هاله پیرامون هسته کهکشان قرار دارند.
ستارگان خوشه‌های کروی، پیر هستند.
نمونه: خوشه کروی مسیه ۱۳ (M13) در صورت فلکی هرکول
قطر این خوشه ۱۶۰ سال نوری است، شامل صدها هزار ستاره است که با جاذبه
در کنار همدیگر نگه داشته شده‌اند.
عمر بسیاری از ستارگانش به ۱۰ ملیارد سال می‌رسد.
M13منابع: سایت علم بازار
منبع عکس، منبع عکس، منبع عکس، منبع عکس، منبع عکس،
